نقد و بررسی سبک های «مدیریّت تعارض» و شرایط استفاده از آن بر اساس سورة «یوسف»

«مدیریّت تعارض»، یکی از مباحث مهم مدیریّت رفتار سازمانی است. تعارض، به هر نوع اختلاف و برخوردی که بین افراد یا گروه ها رخ دهد، اطلاق می شود. تعارض اگر کنترل شده و در حدّ متوسّط باشد عمدتاً برای حیات گروه و سازمان لازم است؛ چون می تواند خلاقیّت و نوآوری را در افراد و گروه ها برانگیزاند و وسیله ای برای طرح مسائل و کاهش تنش ها و محیطی برای خود ارزیابی و تحوّل باشد. امّا تعارض های آشکار و شدید و کنترل نشده، موجب ناخشنودی و خدشه دار شدن روابط بین افراد می گردد و سرانجام به تخریب گروه منجر می شود. مدیریّت تعارض، نگه داشتن تعارض در سطح مطلوب است. اگر تعارض از سطح متوسّط پایین تر باشد، مدیر باید آن را تحریک کند و موجبات افزایش آن را فراهم کند؛ ولی اگر تعارض بالاتر از سطح متوسّط باشد، بر مدیر لازم است درصدد کاهش آن برآید. با بررسی راهکارهای ارائه شده برای مدیریّت تعارض های غیر کارکردی، این نتیجه به دست می آید که همه این راهکارها، ذیل پنج سبک مدیریّت تعارض که در کتب صاحب نظران، ذکر شده قابل دسته بندی است. این سبک ها عبارت است از: رقابت، ایثار، اجتناب، مصالحه و همکاری. در واقع می توان گفت از دیدگاه عقلی، در برخورد با هر نوع تعارض غیر کارکردی، نمی توان غیر از این پنج سبک، راه ششمی را تصوّر کرد و هر راهی ذیل یکی از این پنج راه حل، قابل دسته بندی است. در قرآن کریم دربارة مبحث تعارض، مطالب ارزشمندی وجود دارد. یکی از سوره های قرآن که این بحث به اشکال گوناگون در آن مطرح شده، سورة مبارکة یوسف است. این مقاله بر آن است که با استخراج و بررسی مهمترین این تعارض ها و چگونگی مدیریّت آنها توسّط دو پیامبر الهی، حضرت یعقوب و حضرت یوسف(علیهما السّلام) و همچنین با استفاده از آیات دیگری از قرآن کریم و نیز روایاتی از معصومین(علیهم السّلام)، دیدگاه قرآن کریم دربارة چگونگی حلِّ تعارض های غیر کارکردی و شرایط و موقعیّت های استفاده از روش های پنج گانة برخورد با تعارض را دریابد.